NATIONAL MINE ACTION CENTRE (NMAC)

බිම් බෝම්බ පිළිබඳ ක්‍රියාකාරී ජාතික මධ්‍යස්ථානය

5 වන මහල, සෙත්සිරිපාය අදියර 1, බත්තරමුල්ල, ශ්‍රී ලංකාව

බිම් බෝම්බ පිළිබඳ ක්‍රියාකාරී ජාතික මධ්‍යස්ථානය

පුද්ගල නාශක බිම්බෝම්බ තහනම් කිරීමේ සම්මුතිය (APMBC)​

පුද්ගලනාශක බිම්බෝම්බ භාවිත කිරීම, තොග රැස්කිරීම, නිපදවීම සහ පැවරීම තහනම් කිරිම සහ ඒවා විනාශ කිරිම පිළිබඳ සම්මුතිය (පුද්ගලනාශක බිම් බෝම්බ තහනම් කිරීමේ සම්මුතිය, ඔටාවා සම්මුතිය හෝ බිම්බෝම්බ තහනම් කිරීමේ ප්‍රඥප්තිය ලෙස ද හඳුන්වනු ලබන) පුද්ගලනාශක බිම්බෝම්බ ආශ්‍රිත මානුෂීය ගැටලු ආමන්ත්‍රණය කිරීම අරමුණු කර ගත් ජාත්‍යන්තර ප්‍රඥප්තියකි. මෙම ප්‍රඥප්තිය 1997 සැප්තැම්බර් 18 වන දින කැනඩාවේ ඔටාවාහිදී සම්මත කර ගත් අතර එය 1999 මාර්තු 1 වනදා සිට බලාත්මක වේ.
එම සම්මුතිය, පුද්ගල නාශක බිම්බෝම්බ විශේෂයෙන්ම ගැටුම් වලින් බලපෑමට ලක්වු ප්‍රදේශ වල සිවිල් වැසියන් කෙරෙහි ඇති කරන්නා වු විනාශකාරි බලපෑමට පිලියම් යෙදිමේ ගෝලීය ප්‍රයත්නයට අදාල වැදගත් නීතිමය ලියවිල්ලකි. බිම්බෝම්බ ආශ්‍රීත වින්දිතයන් අවම කිරිමට සහ බිම්බෝම්බ ඉවත් කිරිමේ ප්‍රයත්න ප්‍රවර්ධනයට දායක වෙමින් මේ දක්වා රාජ්‍යයන් 164 ක් සම්මුතියෙන් බැදී සිටිමට නිළ වශයෙන් එකඟවී තිබේ.
එම සම්මුතිය, පුද්ගලනාශක බිම්බෝම්බ විශේෂයෙන්ම ගැටුම්වලින් බලපෑමට ලක්වූ ප්‍රදේශවල සිවිල් වැසියන් කෙරෙහි ඇති කරන්නා වූ විනාශකාරී බලපෑමට පිළියම් යෙදීමේ ගෝලීය ප්‍රයත්නයට අදාළ වැදගත් නීතිමය ලියවිල්ලකි. බිම්බෝම්බ ආශ්‍රිත වින්දිතයන් අවම කිරීමට සහ බිම්බෝම්බ ඉවත් කිරීමේ ප්‍රයත්න ප්‍රවර්ධනයට දායක වෙමින් මේ දක්වා රාජ්‍යයන් 164 ක් සම්මුතියෙන් බැඳී සිටීමට නිල වශයෙන් එකඟ වී තිබේ.

2017 දෙසැම්බර් 13 වන දා ශ්‍රී ලංකාව මෙම ප්‍රඥප්තියට පිළිගත් අතර ඒ අනුව එය 2018 ජූනි 1 වැනි දින සිට ශ්‍රී ලංකාව තුළ බලාත්මක වේ.

ප්‍රඥප්ති ක්‍රියාදාමය සහ එහි බැඳීම් සම්බන්ධ තොරතුරු සඳහා විශේෂයෙන්ම වෙන් වූ වෙබ් පිටුවක් එක් එක් රාජ්‍යය පවත්වා ගෙන යනු ලබයි

සම්මුතිය යටතේ බැඳීම

රැස්කර ගත් සියලු පුද්ගලනාශක බිම්බෝම්බ විනාශ කිරීමට බැඳීමක් පැවැතිය ද, බිම්බෝම්බ අනාවරණය කර ගැනීමේ, බිම්බෝම්බ ඉවත් කිරීමේ, බිම්බෝම්බ නිශ්ක්‍රීය කිරීමේ හෝ බිම්බෝම්බ විනාශ කිරීමේ ශිල්පීය ක්‍රම සකස් කිරීමේ කාර්යය සඳහා සම්පූර්ණයෙන්ම අවශ්‍ය වන අවම පුද්ගලනාශක බිම්බෝම්බ සංඛ්‍යාවක් රඳවා තබා ගැනීමට සම්මුතිය අවසර දෙයි. තම ප්‍රථම පාරදෘශ්‍යතා වාර්තාවේ, මෙම කාර්යයන් සඳහා පුද්ගලනාශක බිම්බෝම්බ 21,153 රඳවා තබා ගත් බව ශ්‍රී ලංකාව වාර්තා කර තිබේ.
සිය පළමු පාරදෘශ්‍යතා වාර්තාවේ, පුද්ගලනාශක බිම්බෝම්බ ස්ථානගත කර ඇති බවට දන්නා හෝ සැක කරනු ලබන තම අධිකරණ බලය හෝ පාලනය යටතේ පවතින ප්‍රදේශ ශ්‍රී ලංකාව වාර්තා කරන ලදී. සම්මුතියේ 5 වන වගන්තිය ප්‍රකාරව, හැකිතාක් ඉක්මණින් නමුත් 2028 ජූනි 1 නොඉක්මවන දිනයක මෙම ප්‍රදේශවල ඇති සියලු පුද්ගලනාශක බිම්බෝම්බ විනාශ කිරීමට හෝ විනාශ කිරීම සහතික කිරිමට ශ්‍රී ලංකාව ප්‍රතිඥා දෙන ලදී.
වාර්ෂිකව සහ සෑම වසරකම අප්‍රේල් 30 ඉක්මවීමට පෙර, එක් එක් රාජ්‍ය පාර්ශවය පෙර ලිත් වර්ෂය ආවරණය කරමින් තොරතුරු යාවත්කාලීන කළ යුතුය. 7 වන වගන්තිය යටතේ ඉදිරිපත් කර ඇති නවතම වාර්තා පහත දැක්වෙන නිල වෙබ් පිටුවෙන් ලබා ගත හැක.
2018 නොවැම්බර් 28 දින ඉදිරිපත් කරනු ලැබූ සිය පළමු පාරදෘශ්‍යතා වාර්තාවේ, තම හිමිකාරිත්වය හෝ සන්තකය යටතේ පවතින පුද්ගලනාශක බිම්බෝම්බ තොග පිළිබද ශ්‍රී ලංකාව වාර්තා කළේය. සම්මුතිය යටතේ තම බැඳීම් සපුරා ඇති බව 2021 සැප්තැම්බර් 30 වන දින ශ්‍රි ලංකාව වාර්තා කරන ලදී. මුළු එකතුව වූ බිම්බෝම්බ 12,000 ක් විනාශ කළ බව ශ්‍රී ලංකාව වාර්තා කරන ලදී.
ශ්‍රී ලංකාව පුද්ගලනාශක බිම්බෝම්බ වලට හසුව දිවි ගලවා ගත්තවුන් සැලකිය යුතු පිරිසක් - සිය ගණනක් හෝ දහස් ගණනක් - සිටින බව ප්‍රකාශ කර ඇති රාජ්‍ය පාර්ශවකරුවන් අතුරින් එකකි. එසේම ශ්‍රී ලංකාව ආබාධ සහිත පුද්ගලයන් පිළිබඳ සම්මුතියේ රාජ්‍ය පාර්ශවකරුවකු ද වේ.
මෙම සම්මුතිය යටතේ රාජ්‍ය පාර්ශවයකට තහනම් කර ඇති යම් ක්‍රියාකාරකමක් පුද්ගලයන් විසින් හෝ එහි අධිකරණ බලය හෝ පාලනය යටතේ පවතින භූමියක සිදු කරනු ලැබීම වැළැක්වීම හෝ මැඩ පැවැත්වීම පිණිස, දණ්ඩණීය සම්බාධක ඇතුළුව, එක් එක් රාජ්‍ය පාර්ශවය උචිත නෛතික, පරිපාලනමය සහ අනෙකුත් ක්‍රියාමාර්ග ගතයුතුය. ක්‍රියාත්මක කිරීමේ ජාතික ක්‍රියාමාර්ග ස්ථාපිත කර ඇති බවට හෝ දැනට පවතින නීති ප්‍රමාණවත් යැයි තමන් සලකන බවට ශ්‍රී ලංකාව වාර්තා කර තිබේ.
Skip to content